Елімізде мотор майларын цифрлық таңбалау жүйесі енгізілмек

Қазақстан 2026 жылдың ақпанынан бастап мотор майларына міндетті цифрлық таңбалау жүйесін енгізуді жоспарлап отыр. Ал бір жылдан кейін толық қадағалау тетігі іске қосылады. Бұл жаңашылдықтың нарық пен бағаға әсері әзірге белгісіз.

Автонарықты мониторинг және талдау агенттігінің директоры Артур Мискарянның айтуынша, таңбалау жүйесі ең алдымен контрафактілік өнімдермен күресуге бағытталған. Ол таңбалау талаптары импорттық майларға да, отандық және ЕАЭО елдерінде өндірілетін өнімдерге де қолданылатынын атап өтті.

“Таңбалауға кететін шығын өнім құнының шамамен 1%-ын ғана құрайды. Бағаға көбіне логистика, валюта бағамы және дистрибьюторлардың саясаты әсер етеді,” – деді сарапшы.

Оның сөзінше, сапасыз немесе жалған майларды пайдалану көлік қозғалтқышының бұзылуына жиі себеп болады. Мұндай ақаулар көлікті жөндеудің ең қымбат түрлерінің бірі саналады.

Мемлекеттің мақсаты — көлеңкелі нарықты қысқарту

Майларды таңбалау бастамасы — тауар айналымын бақылау және көлеңкелі экономиканы азайту бағытындағы мемлекеттік саясаттың бір бөлігі. Бұған дейін темекі, дәрі-дәрмек, аяқ киім, тұрмыстық техника және шиналар осындай жүйеге енгізілген болатын.

Энергетика министрлігінің мәліметінше, өндірушілер мен импорттаушылар тауар сатылымға шықпас бұрын оған DataMatrix-код енгізуі тиіс. Сауда орындары сканерлермен жабдықталып, тұтынушылар өнімнің түпнұсқалығын мобильді қосымша арқылы тексере алады.

Жүйе 2026 жылдың ақпанында сынақтан өтіп, 2027 жылдың ақпанында толық іске қосылмақ.

Бизнес өкілдері алаңдаулы

Бизнес қауымдастығы жаңа жүйенің қосымша шығындарға алып келуінен және шағын кәсіпкерлерге салмақ түсуінен қауіптеніп отыр. Әзірге бағаның қаншалықты өсетіні және оның кімге әсер ететіні нақты белгісіз.